Je hebt niet zo heel nodig om verliefd te worden op de Algarve. Het is de plek met misschien wel de mooiste stranden van Europa. Hartje zomer kom je hier voor de zonovergoten stranden, het altijd mooie weer en de sfeer van vakantie met drukke terrasjes en de ontelbare restaurantjes. Vooral populair voor strandaanbidders rond het bekende Albufeira en Villamora. Daar omheen begint voor velen het ‘echte’ Algarve met waanzinnige rotspartijen en hoge kliffen, grotten, een machtig landschap en niet te vergeten de Ria Formosa een van de mooiste natuurgebieden in Europa. Maar hoe is het hier in de winter? Hoe leuk is de Algarve in januari?
Maar wie de Algarve in januari bezoekt, ontdekt een compleet andere kant van deze Portugese regio. Het is alsof de Algarve even op adem moet komen. De rust is voelbaar, de natuur laat haar puurste gezicht zien, en het landschap lijkt alweer te ontwaken in de altijd aanwezige zon. Hier heerst een sfeer van kalmte en rust die je voelt in alles. Het is voor mij de ultieme plek om te overwinteren.
Januari in de Algarve betekent frisse ochtenden en zonnige middagen. Dat verschil kan echt enorm zijn. Alleen bij Sagres, het meest zuidwestelijk puntje van Europa, is dat minder omdat hier de zee het weer lijkt te beheersen. Terwijl het in grote delen van Europa koud en grijs is, biedt de Algarve een veel milder klimaat.
De blauwe lucht is helder, misschien nog wel meer dan in de zomer. In het zonnetje voelt het warm aan, en af en toe zorgt een wind uit zee voor wat verkoeling. Het contrast met de hitte in de zomer is opvallend: in januari voelt het als een vervroegd voorjaar, zonder de brandende zon. Het is een zachte warmte die perfect is voor lange wandelingen of fietstochten langs de kustlijn. Alleen ben je nooit, want de Algarve is allang ontdekt door mensen die actief overwinteren en willen genieten van het milde weer. Niet te vergelijken met het leven in de populaire regio’s in Spanje waar een paar honderdduizend Nederlanders en Vlamingen overwinteren.
Het lijkt misschien tegenstrijdig maar de stilte zorgt ook voor gezelligheid. Die stilte is een van de meest opvallende verschillen met de lange zomer in de Algarve. De stranden die in de zomer vol met handdoeken en parasols liggen, zijn nu vrijwel leeg, hoewel de lokale bevolking hier nog steeds een duik weet te nemen. Aan het einde van de dag lijkt het zelfs druk omdat iedereen hier wandelt langs de kustlijn, vaak onder de rode hemel van de ondergaande zon. Je hoort alleen het geluid van de golven en soms de vogels. In dorpen zoals Ferragudo, Silves, Carvoeiro, Alvor en zelfs het levendige Portimão en Lagos kun je door de straatjes dwalen zonder onder de voet te worden gelopen door een horde toeristen. Het voelt alsof de tijd hier langzamer gaat.
Wat verder naar het oosten, voorbij Faro ligt de Ria Formosa waar in deze tijd van het jaar vooral trekvogels zich verzamelen. Hier waden Flamingo’s door het ondiepe water, een fenomeen dat je bijna nergens anders in Europa kunt zien. Net zoals de ontelbare vogelnesten voor ooievaars langzaam al worden bezet. De vogels zijn de voorbode voor de lente die hier duidelijk eerder begint.
In januari zie je de Algarve zoals de locals de regio kennen. Veel van de toeristische attracties zijn doordeweeks gesloten. Dat geldt ook voor veel winkeltjes die gericht zijn op toerisme. Maar nog meer opvallend is dat restaurants een andere menukaart hebben en veel meer traditionele gerechten en comfort food serveren, zoals stevige soepen en ‘cozido à Portuguesa’ (een Portugese stoofpot). Het is voor liefhebbers (vooral van vis) een geweldige tijd om authentieke, minder toeristische keukens te ontdekken. Mijn favoriete gerecht – het Portugese oergerecht Piri Piri – blijft wel op de kaart, al is het opvallend hoeveel Portugezen die gewoon bij de supermarkt halen.
De levendige en kleurrijke markten (dagelijks en dan alleen in de ochtend) zijn vooral gevuld met heel veel citrusvruchten, van sinaasappels die hier letterlijk niets kosten tot citroenen, die net geplukt lijken te zijn. Indrukwekkend zijn ook de viskraampjes met lokaal gevangen vis en zeevruchten. Verder vind je er veel verse, lokale producten. De sfeer is er nog steeds ontspannen, drukte bestaat niet. Het is het soort authenticiteit dat in de zomerperiode moeilijk is te vinden. Mensen leven ook in deze periode nog steeds veel buiten.
De Algarve in januari is een wereld van verschil met de zomermaanden. ’s Zomers barst het hier van de energie. Stranden worden levendig en zijn soms overbevolkt, rondvaartboten gaan naar de grotten en op zoek naar dolfijnen. Terrasjes zijn van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat gevuld met vakantiegangers. Het contrast met de rustige, relaxte dagen en sfeer in januari is enorm, maar het laat ook zien hoe veelzijdig de Algarve is.
Beide seizoenen hebben hun eigen charme en publiek. Maar misschien is het echte geheim van de Algarve wel dat je hier niet hoeft te kiezen. Je hebt hier ten opzichte van veel plekken in Zuid-Europa een compleet andere ervaring, afhankelijk van wanneer je komt. Januari brengt duidelijk rust, een zacht klimaat, een uitdagende natuur en heel veel authenticiteit. De zomer biedt juist zon, hoge temperaturen, energie en veel avontuur. Maar misschien moet je beiden ervaren om te ontdekken waarom januari in de Algarve juist zo anders is.