Is Slovenië een wijnland? Oh, jazeker. Sloveense wijn is dan in Nederland misschien niet super bekend, maar dat wil niet zoveel zeggen. Slovenië heeft zelfs meerdere wijngebieden, in het oosten en westen van het land.
In het westen ligt wijnregio Brda, een uitzonderlijk mooi gebied. Het ligt tegen de Italiaanse grens aan, een niet te missen plek. Een rondreis door Slovenië is pas compleet als je óók hier bent geweest.
Dat je Slovenië als wijnland (nog) niet kent is natuurlijk niet zo gek. Dit kleine land timmert ook nog niet zo lang aan de weg als wijnnatie. En dat heeft alles te maken met de onafhankelijkheid van Joegoslavië in 1991: pas daarna kwam toerisme op gang en kreeg de wijnindustrie vorm. Aan kalkrijke heuvels geen gebrek (miljoenen jaren geleden was dit de bodem van de zee) en steeds meer onafhankelijke wijnmakers doken op.
Wijnregio Brda ligt in de kuststreek Primorska, een van de drie wijngebieden van Slovenië, en wordt gezien als de beste. Brda ligt zo dicht tegen grens aan, dat het soms sneller is om door Italië te reizen om van de ene plek naar de andere te komen. En hoe dichtbij ook, toch voelt Brda totaal niet Italiaans. Dat dit een wijnregio pur sang is, wordt direct duidelijk. Zo ver als je kunt kijken zie je hellingen met wijnranken. Bordjes aan de kant van de weg maken je duidelijk waar wijn geproefd en gekocht kan worden.
Het is ook een uitzonderlijk mooi gebied om te zien. Een glooiend landschap van eindeloze wijnranken, met daartussen kleine dorpen die je herkent aan de rijkelijk versierde kerktorens. De witte huizen met oranje daken steken fel af tegen het groene landschap. En omdat het een zeer heuvelachtig en bochtig gebied is, verveelt het zeker niet om hier rond te rijden.
De regio Brda staat vooral bekend om de Rebula-druif waarmee bijzonder lekkere witte wijnen worden gemaakt.
Het beste om als eerste te doen in Brda is de Gonjače uitkijktoren beklimmen. Vanaf het hoogste punt op 23 meter overzie je het hele gebied. De toren slingert via een spiraalvormige trap met 144 treden omhoog. Al hoef je niet helemaal tot boven te lopen. Ik vond het uitzicht halverwege de toren nog veel mooier dan bovenop, maar sowieso een uitzicht waar je de tijd voor moet nemen. De toren is overigens gratis, je kunt gewoon naar boven lopen. Parkeren kan er direct naast.
Eén van mijn favoriete plekjes in Slovenië is het kleine dorp Šmartno, dat om verschillende redenen uniek is. Het is een lieflijk dorp, een tikkeltje mediterraans, met oude stadsmuren, bloemrijke straten met druiventrossen en vervallen huizen. Het is alsof het hele dorp slaapt, er gebeurt nauwelijks iets. Je komt er wel andere reizigers tegen, maar niet veel. Zelfs in het hoogseizoen is het heerlijk rustig hier, een onontdekt pareltje dus. Er is sinds de middeleeuwen weinig meer veranderd in Šmartno, zo lijkt het. En toch moet je er heen: het is een beeldig tafereel om doorheen te wandelen.
Het ligt wat hoger, vroeger was het een strategische plek waar Romeinen zich vestigden. De straatjes van Šmartno worden dus al eeuwen lang belopen.
Hier en daar vind je een restaurantje of wijnbar. Natuurlijk wordt daar alleen maar lokale wijn geschonken. En die móét je proeven als je hier bent. Bijvoorbeeld bij Vinoteka Brda. Op hun terras, met oude wijnvaten als bartafel, heb je het beste uitzicht over de regio. Vanuit Šmartno kun je de toppen van de Julische Alpen zien liggen.
Ook heel leuk is het winkeltje Nona Luisa, van een lokale familie met duurzame verzorgingsproducten. En het terras van Misa Marica is perfect om te lunchen – ook weer mét wijn.
Tijdens tussen de dorpen in Brda is heel leuk omdat het landschap zo mooi is om naar te kijken. Rijd door Brda met de ramen open, om zo goed mogelijk te kunnen genieten van het uitzicht onderweg. De kans is groot dat je er veel foto’s gaat maken, omdat het een schilderachtige regio is.
Ietsje verderop ligt Dobrovo, vooral bekend om het kasteel, waar je in de wijnkelder een proeverij kunt doen. Het Dobrovo kasteel is een nationaal cultureel monument, met een eeuwenoud fundament. De buitenkant is mooi gerenoveerd: zo mooi dat het niet eens meer oud lijkt. Ook een hele goede plek voor een glas Sloveense witte wijn!
Wil jij op reis naar Slovenië om Brda zelf te ontdekken? Dan komen deze tips goed van pas!
Boek je reis