Er zijn een paar van die plekken op aarde die nog steeds een mysterie vormen. Zoals Chichén Itzá en Machu Picchu bijvoorbeeld, of de bouw van de piramides in Egypte en de Moai op Paaseiland. Niemand weet het exacte verhaal te vertellen over het ontstaan van deze plekken, een deel daarvan blijft altijd een mysterie. Maar ook wat dichter bij huis is zo’n plek te vinden: Stonehenge in het zuiden van Engeland. Was het een begraafplaats? Een astronomisch conservatorium? Een religieus monument? Of is het een kalender? Niemand weet het zeker en Stonehenge is daarmee een van de meest mysterieuze plaatsen op aarde.
Stonehenge ligt in het zuiden van Engeland vlakbij Amesbury. Vanuit Londen is het zo’n 145 kilometer rijden naar het westen voor je er bent. Vanuit Salisbury kun je ook de bus of de trein nemen om er te komen; van daaruit is het 40 minuten rijden. Hoe oud Stonehenge is weet niemand zeker, het blijft een kwestie van schatten. Aangenomen wordt dat het zeker twee volle eeuwen voor Christus is geweest, maar mogelijk is dit monument nog een paar honderd jaar ouder. Er wordt zelfs gesproken over drie eeuwen voor Christus. En het bouwen ervan ging ook niet zo een-twee-drie; dat duurt naar schatting zo’n 1.500 jaar. Het zal je niet verbazen dat dit bouwwerk door UNESCO als Werelderfgoed is bestempeld. Dat gebeurde in 1986.
★ Koop je toegangskaartje voor Stonehenge alvast online
Het monument bestaat uit grote, ruwe stenen die in een cirkel zijn geplaatst. Wat nu precies het mysterie van Stonehenge is, is het volgende. Om te beginnen weet niemand wat de bedoeling ervan is. Er zijn theorieën die spreken over een begraafplaats of een tempel, maar logischer zou een link met astronomie zijn. De stand van de stenen is namelijk niet bepaald willekeurig; een wetenschapper ontdekte dat er een verband is met de plaats van de stenen en de stand van de zon en de maan en Stonehenge zou een voorspeller van de seizoenen zijn.
Net buiten de cirkel van Stonehenge ligt nog een losse steen die de ‘Heel Stone’ wordt genoemd. De plek waar deze steen ligt is niet willekeurig gekozen; tijdens de midzomernacht staat deze steen nagenoeg exact in lijn met de opkomende zon. Het is geen exacte lijn, maar dat heeft wellicht iets te maken met het feit dat Stonehenge vijfduizend jaar geleden al gebouwd werd er er dus mogelijk iets is veranderd in de as van de aarde. Ook dit blijft gissen want helemaal zeker weten dat dit de bedoeling was doet geen enkele wetenschapper.
Maar wat ook een mysterie is, is hoe de stenen op deze plek zijn gekomen. Sommigen zijn zo gigantisch zwaar dat je je afvraagt hoe deze duizenden jaren geleden vervoerd zijn. De gemiddelde afmeting is namelijk vier bij twee meter, met een gemiddeld gewicht van 25 ton (sommige stenen wegen maar liefst 40 ton). De herkomst van de stenen is wel duidelijk – een gebied in Wales; 350 kilometer verderop – maar dan nog is het een raadsel hoe ze deze afstand hebben afgelegd. Heeft de mens dat voor elkaar gekregen? En hoe dan? Maar dat is nog niet alles, want de stenen zijn ook gestapeld. Blijkbaar was het dus duizenden jaren voor Christus al mogelijk om de stenen te stapelen (en op een bepaalde manier aan elkaar vast te maken), maar niet duidelijk is hier dat gedaan werd.
De stenen staan in een weiland, een klein stukje bij de snelweg vandaan. Om er te komen neem je snelweg A303. Je kunt ze vanaf de weg al zien liggen. Je kunt er bijna niet per ongeluk voorbij rijden, want bijna alle auto’s op de A303 rijden ter hoogte van de stenen stapvoets om een blik in het weiland te werpen.
Om dichter bij de stenen te komen moet je wel betalen. Een kaartje kopen doe je bij het bezoekerscentrum en van daaruit is het nog ongeveer anderhalve kilometer lopen tot je bij de stenen zelf bent. Er rijden overigens ook pendelbusjes die je vanaf het bezoekerscentrum tot aan de stenen brengen. Je mag dan het terrein van Stonehenge op, al mag je natuurlijk niet in de cirkel komen. Het blijft bij een pad dat in een cirkel om Stonehenge heen loopt. De stenen staan hier al duizenden jaren en dat moet zo blijven, dus worden ze goed beschermd.
Een toegangskaartje is overigens niet zo goedkoop. De prijs voor een volwassene om Stonehenge te bezoeken is 21,50 pond (ongeveer 25 euro, afhankelijk van de wisselkoers). Mocht je geen zin hebben om dat te betalen, of weinig tijd hebben, dan kun je altijd kiezen voor het uitzicht vanuit de auto. Naast het bezoekerscentrum vind je overigens ook een replica van een van de beelden, zodat je een beeld krijgt van hoe groot en hoe zwaar deze nu daadwerkelijk zijn.
Tip: koop je kaartje alvast online, dan hoef je niet ter plaatse in de rij te staan.
Ik kan me heel goed voorstellen dat je dit bouwwerk wilt bezoeken als je door het zuiden van Engeland reist. Al is het maar om je eigen verhaal te bedenken en zelf het mysterie van Stonehenge op te lossen. Het antwoord gaat namelijk nooit komen, net als bij de Moai op Paaseiland. Het blijft gissen, maar daarom is het niet minder bijzonder om dit mysterieuze bouwwerk ooit een keer te bezoeken. De cirkel van Stonehenge is dan wel rond, het verhaal is het niet. Maar dat maakt het zo bijzonder.
Heb je nu ook zin gekregen om op vakantie naar Engeland te gaan? Dan kunnen deze tips je wellicht nog wat verder op weg helpen.
Foto header: mrnai – Adobe Stock