Klimaatverandering gaat ook het reizen veranderen. Zuidelijke landen in Europa, zoals Spanje, staan voor een grote uitdaging. Door de steeds extremere hittegolven wordt het zomertoerisme steeds minder aantrekkelijk. Koelere bestemmingen winnen terrein, terwijl populaire vakantiebestemmingen zoals Barcelona en Sevilla worstelen met stijgende temperaturen en hittegerelateerde gezondheidsrisico’s.
De afgelopen jaren heeft Spanje meerdere intense hittegolven doorgemaakt. Temperaturen boven de 40 graden zijn in veel regio’s geen uitzondering meer. Dit heeft niet alleen gevolgen voor de lokale bevolking, maar ook voor toeristen. In Barcelona – in 2024 goed voor ruim 15 miljoen bezoekers – neemt het aantal gevallen van hitteberoertes en uitdroging toe. Toonaangevende wetenschappelijke tijdschriften zoals Nature waarschuwen dat temperatuurgerelateerde sterfte in Zuid-Europa de komende jaren fors zal stijgen.
Voor vakantiegangers betekent dit dat stedentrips en culturele uitstapjes in de zomermaanden steeds minder aantrekkelijk worden. Bij extreme hitte is het simpelweg te warm om bezienswaardigheden te bezoeken of door de stad te wandelen. Veel toeristen zoeken daarom naar alternatieven: koelere kustgebieden, noordelijkere landen of vakanties in het voor- en najaar in plaats van hartje zomer. Ze kiezen eerder voor een coolcation: vakantie in frisse gebieden.
Spanje is zich bewust van de impact van klimaatverandering op het toerisme en werkt aan de Spain 2030 Sustainable Tourism Strategy. Dit plan richt zich op duurzaamheid en aanpassingen aan het veranderende klimaat. Toch komt deze strategie laat, en veel regio’s nemen zelf al maatregelen.
Een belangrijke oplossing is het vergroenen van steden. Bomen bieden schaduw, verbeteren de luchtkwaliteit en verlagen de omgevingstemperatuur door verdamping via hun bladeren (een proces dat evapotranspiratie genoemd wordt). In steden als Buenos Aires is al bewezen dat een groene stadsinrichting de hitte draaglijker maakt. Spanje volgt dat voorbeeld en plant massaal bomen, vooral in drukbezochte stedelijke gebieden.
Daarnaast investeren hotels en resorts in betere koelvoorzieningen en hittebestendige accommodaties. Personeel krijgt trainingen om toeristen te helpen bij extreme hitte, en regio’s zoals Catalonië verbeteren de toegang tot drinkwater, gezondheidszorg en schaduwrijke rustplekken tijdens de piekmaanden.
Het grootste probleem is dat juist de populairste toeristische regio’s – zoals Andalusië – ook de warmste zijn. In steden als Sevilla en Córdoba kunnen temperaturen in de zomermaanden ondraaglijk worden. Toeristen die een actieve vakantie willen, zoeken daarom steeds vaker verkoeling elders.
Steeds meer reizigers overwegen noordelijkere bestemmingen, zoals Schotland, Scandinavië en de Alpen. Ook Nederland en België profiteren van deze trend: steden als Amsterdam en Brugge trekken in de zomer steeds meer bezoekers die de hitte in Zuid-Europa willen ontvluchten. Daarnaast boeken toeristen vaker vakanties in het voor- en najaar, wanneer het klimaat in Zuid-Europa aangenamer is.
Klimaatverandering dwingt Spanje om zich snel aan te passen om toeristen te blijven trekken. Groene stadsontwikkeling, betere koelvoorzieningen en aangepaste reisperiodes zijn cruciale oplossingen. Maar één ding is zeker: de manier waarop we reizen zal de komende jaren – zeker in de zomermaanden – drastisch veranderen.
Vanuit Nederland is er al een toenemende interesse in vakanties naar Zweden, zo blijkt uit statistieken. En 2024 was ook voor Denemarken een recordjaar. Coolcation is dus geen trend meer, maar een echte beweging, waarbij reizigers bewust kiezen voor bestemmingen met gematigde temperaturen om extreme hitte te vermijden. Hoewel Zuid-Europese landen zoals Spanje nog steeds populaire vakantiebestemmingen zijn, is er een duidelijke verschuiving zichtbaar naar noordelijkere, koelere regio’s. Deze verandering in reisgedrag benadrukt de noodzaak voor traditionele zonnige bestemmingen om zich aan te passen aan de gevolgen van klimaatverandering.
