De Vennbahn is een van de leukste fietsroutes om te doen. De Vennbahn volgt de route van een oude spoorweg en loopt van Aken (Duitsland) naar Troisvierges (Luxemburg). Een groot deel loopt door het oostelijk deel van Wallonië. Voor fietsliefhebbers is het een aanrader om de Vennbahn een keer te doen. Het is een mooie, ontspannen en afwisselende route van 125 kilometer door drie landen. Over goed geasfalteerde fietspaden en zonder hellingen, een vlakke fietsroute dus. Ik vertel je er graag alles over.
De spoorlijn die je volgt als je de Vennbahn fiets is een oude Duitse spoorlijn die in 1885 werd voltooid. Deze fungeerde als een belangrijke verbinding tussen Aken in Duitsland, de Oostkantons in België en Luxemburg. De spoorlijn was primair bedoeld voor goederenvervoer, met name voor de kolenindustrie in de regio. Na de sluiting van de kolenmijnen in de jaren ’60 was de spoorlijn nauwelijks van nut en verloor het haar oorspronkelijke doel.
In de jaren ’90 werd het traject omgevormd tot een fietsroute, die tegenwoordig bekendstaat als de Vennbahn-Radweg en behoort tot de meest populaire fietsroutes en tegenwoordig helemaal voor de bezitters van e-bikes.
De 125 kilometer lange Vennbahn Radweg komt voor in de lijstjes van langste en meest adembenemende fietsroutes in Europa. Dat is misschien wat te veel eer, want adembenemend zijn eigenlijk vooral de laatste 30 kilometer. Als je het voormalig spoortraject verlaat en het meer ouderwets klimmen wordt met klimmetjes en afdalingen ver boven de 15 procent, begint het echte genieten.
Het grootste deel van de route lijkt echter op een e-bike snelweg met een licht hoogteverschil. Ideaal voor toerfietsers die deze route met een e-bike willen doen. En die ga je volop tegenkomen.
Om de Vennbahn zelf te ervaren hebben we deze route gereden met een e-bike van Nederlandse afkomst, de Gazelle Ultimate T10 met een 625 Wh accu. Een beetje een alleskunner die er voor een e-bike redelijk sportief uitziet. Duidelijk is te zien dat Gazelle veel aandacht heeft gegeven aan het design. De 625 Wh accu zorgt voor nogal wat bereik. Zo zouden na een nachtje laden 180 kilometer kunnen fietsen als we de fiets alleen in de Eco-modus zouden gebruiken. Gebruik je echter meer vermogen dan loopt het bereik van deze Ultimate T10 natuurlijk terug.
De Vennbahn bestaat uit zes verschillende etappes waarbij het stijgings- en dalingspercentage slechts een paar procent is. Voor de Gazelle Ultimate T10 was dat duidelijk even wennen omdat de mate van ondersteuning ook afhangt van je eigen inspanning. Trap je dus stevig door dan wil het Bosch-systeem dat je terugschakelt. Raak je dan de 25 kilometer aan, dan krijg je te maken met die beroemde e-bike muur van maximaal 25 kilometer. Zet je het systeem helemaal uit dan moet je 27 kg extra omhoog fietsen. Het was dus even zoeken.
Let wel, de trapondersteuning is heel persoonlijk. Onderweg kom je ook mensen tegen op een e-bike die het uiterst rustig aan doen. Vind je het leuk om ook wat sportiever te fietsen, dat wat goed past bij deze Ultimate T10 dan moet je opzoek gaan naar jouw eigen fietstempo.
Aan de Vennbahn gaat het niet liggen want die zoekt zijn weg moeiteloos over de toppen van de Waalse heuvels. En omdat treintrajecten nu eenmaal redelijke rechtdoor lopen, zonder al te veel bochten, is dit toch wel een soort snelweg voor e-bikes. Prachtig asfalt door een voornamelijk groene natuur.
Officieel start de Vennbahn in het centrum van Aken bij een oud station. Je kunt overigens je auto hier parkeren maar dat is iets wat iedereen voor zichzelf moet bepalen. Het is in ieder geval een plek die met de trein goed te bereiken is. En ook de terugweg met de trein vanuit Troisvierges is prima. De route is 125 kilometer lang, maar sportieve fietsers kunnen dat zeker in één dag doen.
Het stijgingspercentage is gedurende een groot deel van de route minimaal (binnen de 2 procent). Het vrijwel volledig geasfalteerde fietspad maakt fietsen zeer comfortabel. De Vennbahn behoort tot het RAVeL-programma in Wallonië. Dat betekent dat de route is voorbehouden voor niet-gemotoriseerd verkeer en volstrekt veilig is. Initiatiefnemer voor de aanleg was de Duitstalige Gemeenschap van België die het voor elkaar kreeg om 14 miljoen euro op te halen voor de aanleg. Officieel bestaat de route uit 6 etappes.
De 125 kilometer is opgedeeld in 6 etappes. Deze zouden een stijgingspercentage van maximaal 2 procent. Dat laatste klopt niet helemaal want de laatste 30 kilometer gaan echt door een zwaar geaccidenteerd landschap. Ook de informatie dat het laatste traject door een lange tunnel gaat waarna je door een waanzinnig vleermuizenpad fietst is onjuist. Dit deel van het traject is definitief afgesloten omdat onder de vele vleermuissoorten op dit pad ook enkele zeer unieke uitheemse soorten aanwezig zijn. Deze zijn zó bijzonder dat men geen toerisme meer toestaat op dit deel van de route. Het betekent een 14 procent lange klim gevolgd door een prachtig sterk glooiend landschap. Een mooi traject om echt de limiet van je e-bike eens op te zoeken.
Etappe 1: Aken – Raeren (22 km, 247 hoogtemeters)
Leuk om er even in te komen. Je zult gelijk gaan merken dat de route hier licht omhoog loopt en je even moet zoeken naar een snelheid die voor jou prettig is.
Etappe 2: Raeren – Monschau (26 km, 239 hoogtemeters)
Vanaf het voormalige treinstation in Raeren passeer je meerdere keren de grens met België en Duitsland. Heel spannend is de route niet. Lange fietspaden met als advies om even door te trappen tot Monschau.
Etappe 3: Monschau – Waimes (27 km, 203 hoogtemeters)
Het is een aanrader (je zou gek zijn als je dit niet even doet) om in het pittoreske Monschau koffie te gaan drinken met een heerlijke apfelstrudel. Je rijdt een paar kilometer om en krijgt vanwege de extra calorieën wel een klimmetje van 14 procent als toegift. Veel plekken om wat te eten of te drinken kom je niet tegen. Veel is om onbekende redenen helaas gesloten. Dit traject is duidelijk wat afwisselender en kun je genieten van het fraaie landschap. Heerlijk om te fietsen.
Etappe 4: Waimes – St.Vith (17 km, 89 hoogtemeters)
Vanuit Waimes fiets je door een mooi en afwisselend landschap via Montenau richting St. Vith. Onderweg moet je wel even goed opletten omdat de route zich hier splitst. Leuk is om in St. Vith even te stoppen bij het oude station. Het is ook een leuke plek om even te lunchen als je daar zin in hebt.
Etappe 5: St. Vith – Burg Reuland (15 km, 197 hoogtemeters)
Ten zuiden van St. Vith begint de route veel meer te slingeren en wordt het landschap en uitdagender. Hier klopt de informatie niet dat ook hier het stijgingspercentage beperkt blijft. Toch is dit voor iedere geoefende fietser (met of zonder e-bike) allemaal prima te doen. Je eigen wat meer inspannen is best gezond. Je fietst hier ook door de Lommersweilertunnel.
Etappe 6: Burg Reuland – Troisvierges (18 km, 203 hoogtemeters)
Het laatste traject komt dus niet meer overeen met de oorspronkelijke route vanwege een omzetting van het vleermuizenpad. Je wordt hier nu wel getrakteerd op wat pittige klimmetjes en afdalingen. Eigenlijk is hierdoor het slot van de Vennbahn ook leuker geworden en zit er wat meer uitdaging in.
Eenmaal bij het eindpunt, het station van Troisvierges vind je nog een locatie om wat te drinken. Vanaf hier moet je zelf kijken hoe jouw route er uit gaan zien. In ieder geval kun je vanaf hier ook de trein (met overstap) nemen naar het beginpunt in Aken.
Toen de Vennbahn werd aangelegd als fietsroute waren e-bikes nauwelijks of niet te koop. Dertig jaar later is dat wel anders, want tijdens het fietsen ontdekte ik dat het aantal e-bikes ver boven de 80 procent ligt. De route is uitermate geschikt voor bezitters van deze fietsen en lijkt daarmee zelfs weer een boost te krijgen in populariteit.
▸ Lees ook: dit is waarom Wallonië dé e-bike provincie van Europa is
Hopelijk is het ook een extra impuls voor uitbaters van horeca om hun terrassen open te zetten, als was het maar in de vakantieperiode of de weekends. Het maakt het fietsen voor de vele recreanten er alleen maar leuker op.
Het fietsen met de Gazelle Ultimate T10 was geen enkel probleem. Met nog 48 procent batterijcapaciteit over is het wel duidelijk dat deze Gazelle uitermate geschikt is voor lange trajecten. Het batterijverbruik ging alleen fors omhoog in de laatste 30 kilometer. Grote delen zijn gefietst zonder ondersteuning omdat je dan ook boven de 25 kilometer kunt rijden. Dat is eigenlijk het enige minpuntje. De e-bike muur is wat te nadrukkelijk aanwezig en dat is jammer.
Door een update van de software was het tevens mogelijk om de fiets te blokkeren via de app als extra beveiliging. Handig als je even wat gaat drinken.